29.12.2014

Fetusun Kordon Arterlerinin Değerlendirilmesi ve Faydası

Fetusun Kordon Arterlerinin Değerlendirilmesi ve Faydası


Renkli Doppler ultrason cihazı olanlar öncelikle mesaneyi belirlemeliler. En iyi görüntüleme için mesane belirlendikten sonra fetusun ön batın duvarı proba yakın olacak şekilde prob hareket ettirilerek mesanenin görüldüğü plan yeniden elde edilir ve Renkli Doppler açılarak mesanenin etrafında iki damar izlenmelidir. Bu şekilde batın duvarı proba yakın iken ve cihazın akım ayarı "reverse" edilmemişse mesanenin etrafında iki adet kırmızı renkli damar izlenmelidir. Eğer bu değerlendirme fetusun sırtı proba yakın ve cihazın akım ayarı "reverse" edilmemiş  iken yapılırsa  mesanenin etrafında iki adet mavi damar izlenmelidir. Fetusun kolumna vertebralisi yanlarda izlenirken bu değerlendirme yapılırsa damarlardan biri mavi diğeri kırmızı izlenebilir. Doğru olanı fetusun batın ön duvarı proba yakın iken bu değerlendirmenin yapılmasıdır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken ikinci nokta mesanenin yanlarında izlenen bu iki damarın mesanenin önüne doğru Y şeklinde birleşip kordona girdiklerinin konfirme edilmesidir. Bunun nedeni bazen tek umblikal arter olmasına rağmen diğer tarafta mesane etrafında  iliak damarlar izlenir. Ancak damar takip edilirse Y şeklinde diğer damarla birleşip kordona girmez, bacağa doğru ilerler.

Bu şekilde mesane etrafında iki arter izlendikten sonra ayrıca umblikal kordonun serbest ansında da bu değerlendirme konfirme edilmelidir. Kordonun transvers kesitlerinde B mod görüntüleme sırasında biri büyük (ven) ikisi küçük (arterler) damar kesitleri belirlenmelidir. Bu bulguya "Mickey Mouse" bulgusu denir. Cihazında renkli Doppler desteği olmayanlar sadece bu şekilde değerlendirme yapabilirler.

Ancak mesane etrafında bu değerlendirmeyi yapmanın bazı avantajlarının olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca bu değerlendirmeyle birlikte hızlı bir şekilde ürogenital sistemle ilgili fikir de edinilir. Bu değerlendirmenin mesane etrafında yapılmasının sekonder yararları şunlardır.

  • Mesanenin mevcudiyeti konfirme edilir
    • İki damar izlenir ama mesane izlenemezse 
      • amniyos sıvı miktarı oligohidramniyos veya anhidramniyos şeklinde ise bilateral renal agenezi
      • normal ise mesane ekstrofisinden şüphelenilmeli ve bu yönde ultrason değerlendirmesi detaylandırılmalıdır 
      • Mesanenin dolması için süre tanınmalıdır.
  • Mesanede anahtar deliği görünümü varlığı, mesane duvarının trabeküler / kalın olup olmadığı değerlendirilebilir.
  • Mesane içinde kist şeklinde üreterosel olup olmadığı değerlendirilebilir.
  • Mesane arkasında konglomere dilate üreter anslarının olup olmadığı belirlenebilir.
  • Mesane ile kolon arasındaki mesafe değerlendirilerek internal genital yapılarla ilgili fikir edinilebilinir.
  • Bu plandan biraz daha kaudale prob hareket ettirildiğinde eksternal genitaller belirlenebilir.
  • Bu plandan biraz daha kranyale  prob hareket ettirildiğinde renal dokular ve renal pelvisler görüntülenebilir.

Özetle bu planda ve bu planın hemen kranyal ve kaudalinde aksiyal olarak probu gezdirerek kordon arterleri ve fetusun ürogenital sistemi hakkında hızlıca ön düşünce sahibi olunulur. Yukarıda değinilen noktalar kontrol listesine işaretlenmeli ve değinilen bu noktalar ile ilgili sorun düşünüldüğünde bu açıdan değerlendirme ayrıca detaylandırılmalıdır.

Tek umblikal arter izlendiğinde hangi tarafın olmadığının not edilmesi iyi olur ve trizomi 18 e ait olabilecek anomali ve belirteçlerin dışlanması gerekir. Ayrıca kardiyovasküler sistem ve ürogenital sistem detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir. Bu fetuslar ayrıca gelişme kısıtlılığı açısından takibe alınmalıdırlar. Tek umblikal arter izole olduğunda kromozom analizi yapma gereksinimi yoktur.