14.12.2014

Çoğul Gebeliklerde Gebelik Yaşı ve Koryonisitenin Belirlenmesi


Çoğul Gebeliklerde Gebelik Yaşı ve Koryonisitenin Belirlenmesi


BPM (Baş-popo mesafesi) 45-84 mm arasında iken (Yaklaşık 11+0 ile 13+6. gebelik haftaları arasında) ikiz ve üçüz gebeliklere gebelik yaşı, koryonisite ve Down sendromu riskinin belirlenmesi için ultrason değerlendirmesi önerilmelidir.

Bunu biliyor muydunuz?
İkiz ve üçüzlerde gebelik yaşının belirlenmesi için BPM ölçümü en uzun olan fetus kullanılmalıdır. Çünkü erken büyüme problemleri diğer fetusların küçük kalmasına neden olmuş olabilir.

Çoğul gebelik tanısı koyulduğu anda plasentalara, membran kalınlığına ve membranın plasentaya yapışma şeklinin lambda veya T şeklinde oluşuna göre koryonisite belirlenmeye çalışılmalıdır. Fetuslar mutlaka bu aşamada uterus içine yerleşimlerine veya plasentalarının lokalizasyonuna göre (Plasentası önde/arkada veya uterusun solunda/sağında servikse yakın/fundusa yakın gibi) isimlendirilmelidir (Fetus A/ Fetus B gibi veya 1. fetus/ 2. fetus gibi) ve bu isimlendirme sabit şekilde gebeliğin sonuna kadar kullanılmalıdır. İsimlendirmelerine ve isimlendirilen fetusların uterus içine yerleşimlerine veya plasentalarının lokalizasyonuna göre tanımlanmalarına gebelik boyunca dikkat edilmelidir. Her değerlendirmede bu konuda kargaşalara neden olmayacak şekilde gözden geçirme gerekmektedir.

Gebe 14. gebelik haftası sonrasında başvurdu ise koryonisitenin belirlenmesi için şu yöntemler kullanılmalıdır.
  • Plasentaların sayısı (Ayırt edilebiliyorsa)
  • Lamda veye T bulgusu (18. gebelik haftasından sonra ayrım zor)
  • Membran kalınlığı (Deneyim gerektirir, standart yöntemi yoktur, ilgili çalışmalar eskidir.)
  • Fetusların cinsiyetlerinin farklı olması (Cinsiyet anomalilerini akılda bulundurmak gerekir.)

Bunu biliyor muydunuz?
Bu aşamada aynı gebelikte erken haftalarda uygulanan sonografik değerlendirmelere ait ultrason çıktıları yardımcı olabilir. Kimi zaman bu değerlendirmeyi daha önce yapmış bir obstetrisyenin konuyla ilgili verilerine ihtiyaç duyulabilir.

Eğer bu yöntemlerle koryonisiteyi belirleyemediyseniz mutlaka gebeyi bu belirlemeyi yapabilecek bir perinatoloji uzmanına yönlendiriniz. 

Bu şekilde de koryonisite ile ilgili fikir edinilemediyse  gebelik monokoryonikmiş gibi takibe alınmalıdır.
  
Koryonisitenin değerlendirilmesi erken gebelik haftalarında daha kolay olduğu için özellikle hastane ve poliklinik şartlarında bu dönemde yapılan değerlendirmeler bu ayrımı yapabilecek ve yapma bilincinde olacak kıdemli hekimlerce yapılmalıdır. Kıdemsiz hekimlerde bu konuda düzenli eğitime alınmalıdır.

Bunu biliyor muydunuz?
Koryonisitenin belirlenmesi amacı ile 3D sonografi kullanmayınız. Doğrusu bu amaçla transabdominal sonografiyi kullanmaktır. Ancak uterus retrovert olduğunda veya gebe obez olduğunda transvajinal sonografi alternatif olarak kullanılabilir.